چرا دلار ۱۵ هزار تومان نشد؟

سيد محمد صادق الحسيني در باشگاه كردوار نيوز درباره حركت نرخ ارز طي ماه هاي آينده بيانيه اي ارائه داد: نرخ ارز تحت دو عامل اصلي است. مثل كالاهاي ديگر. يك عامل عرضه دلار است و عامل ديگر تقاضاي دلار است. اكنون تأمين دلار تابعي از بازگشت ايالات متحده به برجام است ، به اين معني كه اگر ايالات متحده به برجام برگردد ، سالانه حدود 100 ميليارد دلار در سال 1400 به دولت ايران و بانك مركزي مي رود. 30 ميليارد دلار پول نفت و 70 ميليارد دلار دارايي مسدود شده. اگر ايالات متحده به زودياك بازنگردد ، اين 100 ميليارد دلار به كشور بر نمي گردد و ما فقط از صادرات غيرنفتي ارز خواهيم داشت. در حال حاضر همان 40 ، 50 ميليارد دلار است.

وي افزود: از طرف ديگر تقاضاي ارز در ايران در شرايط فعلي به بدترين وضعيت خود رسيده و 35-40 ميليارد دلار ديگر هسته اصلي تقاضاي ارز است. ما سالهايي داريم كه تقاضاي ارز بيش از 70 ، 80 ميليارد دلار است. بنابراين ، تقاضا براي ارز در پايين ترين سطح است.

اين اقتصاددان درباره اين موضوع تصريح كرد: در حال حاضر ، عامل اصلي در شكل گيري نرخ ارز به طور طبيعي تأمين ارز بوده است و تأمين ارز نيز تابعي از وام گيرنده است.

صادق الحسيني ادامه داد: ما گفته ايم كه با بازگشت اقتصاددانان و آمريكا به برجام ، ارزش پول به زير 20 هزار توم سقوط مي كند و 15000 توم را مشاهده مي كند. من خودم در ماه هاي نوامبر و دسامبر كه نرخ ارز به محدوده 30،000 TJS رسيد و به شدت افزايش يافت ، مقاله اي نوشتم كه نرخ ارز پايين مي آيد و دامنه واقعي ارز بين 20 تا 24،000 TJS است و به اينها مي رسد نرخ به همين دليل ، افزايش نرخ ارز غيرمعمول است. در آن زمان ، من معتقد بودم كه احتمال بازگشت ايالات متحده به برجام بيش از آن است كه ايالات متحده رخ دهد ، بنابراين فكر كردم نرخ ارز پايين تر خواهد بود ، زيرا اگر ايالات متحده به برجام برگردد ، 100 ميليارد دلار درآمد كسب خواهد كرد ، 1400 درآمد ارزي براي ايران.

وي گفت: در آن زمان نرخ ارز به زير 30 هزار تومان رسيد و در هرات به محدوده 20 هزار تومان رسيد اما به دليل توافقاتي كه بين ايران و آمريكا در مورد موضوع جنوب مسدود شده صورت گرفت ، نتوانست به زير 20 هزار تومان برسد. واحد پول كره اي مسدود ، خورده شد و اجرا نشد. اين امر ديدن نرخ ارز زير اين محدوده را غير ممكن مي كند.

وي با اشاره به وضعيت اقتصاد گفت: اگر بدهي امضا شود ، فروش نفت 30 ميليارد دلاري است. با توجه به اينكه ما در سه ماه اول سال 1400 حدود 2 ميليون بشكه نفت فروختيم ، اين نشان مي دهد كه مسئله فروش نفت ايران با هم حل شده و تفاوت قابل توجهي نسبت به سال 1399 وجود دارد.

صادق الحسيني افزود: در سال 1399 نمي توانستيم ماهيانه 300 هزار بشكه نفت بفروشيم ، اما درست است كه ارز به كشور برنگشت.

اگر تمام شود چه اتفاقي مي افتد؟

وي گفت: “اگر بدهي اتفاق بيفتد ، همانطور كه گفتم ، 100 ميليارد دلار ارز به كشور تعلق مي گيرد.” برخي فكر مي كنند آقاي روحاني ، همتي ، رييسي ، احمدي نژاد و ديگران بايد بتوانند ارز دلارهاي نفتي را كه وارد اقتصاد كشور مي كنند كنترل كنند و اجازه سقوط ارز را ندهند. اما اين مورد نيست؛ زيرا سياست بودجه سياست پولي را ترجيح مي دهد.

اين اقتصاددان تصريح كرد: وقتي ارز نفت به دست دولت مي رسد و پولي را صرف مي كند كه نمي تواند براي بودجه خود هزينه كند ، بايد ارز را به بانك مركزي بدهد و ريال آن را بگيرد. اين دقيقاً مكانيسم چاپ پول است ، يعني بانك مركزي پول چاپ مي كند و به دولت مي دهد و دولت اين پول را خرج مي كند. اين پول همچنين باعث افزايش پايه پولي و افزايش نقدينگي در كل اقتصاد مي شود.

صادق الحسيني گفت: اين دليل تورم دو رقمي ما در 40 سال گذشته است. اگر اين را مي فهميديم و درست عمل مي كرديم ، ايران مي توانست 5٪ تورم داشته باشد. سياست اين نيست كه توليد كننده ما آن را بخواهد ، بلكه سياست ما آن را نمي خواهد ، زيرا نفت در بودجه است و ما بايد نفت را از بودجه حذف كنيم.

وي تأكيد كرد كه در صورت امضاي بدهي ، دولت 70 ميليارد دلار در سال 1400 به بانك مركزي مي دهد. اين 70 ميليارد دلار كه بخشي از آن قبلاً هزينه شده منجر به تورم و افزايش پايه پولي خواهد شد. اكنون بانك مركزي بايد چه كاري انجام دهد؟ بانك مركزي دو گزينه دارد. يا نبايد اجازه دهد دلار كاهش يابد ، ارزش خود را از دست بدهد و اقتصاد را بين 60 تا 70 درصد تورم كند يا بايد ارزش ريال مردم را كاهش دهد و ارزش آن را كاهش دهد.

اين اقتصاددان افزود: اين كاهش نرخ ارز نيست كه تورم را كاهش مي دهد ، بلكه انباشت ريال حاصل از فروش دلار است كه نرخ ارز را كاهش مي دهد ؛ زماني كه بانك مركزي ارز را در بازار مي فروشد.

صادق الحسيني گفت: تقريباً هر بانك مركزي در ايران راه دوم را انتخاب كرده است. در همين حال ، سركوب نرخ ارز صنعت ، توليد محلي و اشتغال محلي را از بين مي برد و اقتصاد ايران به اقتصادي كاملاً مصرف كننده تبديل مي شود.

او تاكيد كرد. مدل هاي ما نشان مي دهد كه در صورت تكميل برجام ، دلار به زير 20 هزار توم و حتي 15 هزار توم مي رسد.

بدون برجام چه اتفاقي مي افتد؟

اين اقتصاددان با اشاره به وضعيت بازار ارز در صورت نهايي نشدن بدهي ، گفت: بدون بدهي 100 ميليارد دلار وارد اقتصاد ايران نمي شود و دلار در محدوده قيمت واقعي قرار مي گيرد.

صادق الحسيني افزود: محاسبات ما نشان مي دهد ارزش واقعي ارز بين 22 تا 500 تومان و بين 26 تا 500 تومان است.

وي با بيان اينكه استراتژي صحيح شش ماهه گذشته پول نقد است ، اظهار داشت: استراتژي نقدي بودن مزاياي زيادي داشت ، زيرا دلار از 30 هزار تومان به 21000 تومان رسيد.

اين اقتصاددان گفت: “جامعه و تحليلگران ايران گفته اند كه برجام وجود دارد. من هنوز هم مي گويم برجام خواهد بود ، اما ما در مورد اينكه چه زماني اتفاق مي افتد صحبت مي كنيم. بحث ها آنقدر طولاني است كه به نظر مي رسد تا پايان آقاي رياست جمهوري روحاني ، اما چه زماني بايد ديد.

سياست سرمايه گذاري صحيح چيست؟

وي گفت: “از طرف ديگر ، تغيير دولت و انتخاب تيم جديد با سياست خارجي متفاوت خطرات جديدي ايجاد كرده است كه هيچ كس نمي توانست پيش بيني كند. بنابراين من قبلاً در سه ماهه اول گفتم كه احتمال برجام 80٪ است با همه اخباري كه در رسانه هاي خارجي ديده ام ، احتمال برجام به شدت از 80٪ به 50٪ كاهش يافته است. احتمال امضاي برجام بيش از 50٪ است.

وي گفت: “اين باعث تغيير استراتژي سرمايه گذاري مي شود كه تاكنون به صورت نقدي داشته ايم.” اطلاعات كمي در مورد اين شوك هاي نامطمئن و اقتصادي در ايران داريم. بنابراين ، با توجه به اينكه برجام در اين فضاي نامطمئن اتفاق نيفتاده است ، استراتژي مطلوب تبديل مقداري پول نقد به دلار و طلا است. مانند سهام شركت هايي كه دلار دارند.

صادق الحسيني گفت: بنابراين اگر فكر مي كنيد بدهي وجود ندارد ، بايد به دارايي هاي دلاري برويد و سهام دلار و شركت هاي صادراتي سهام بسيار خوبي هستند و اگر فكر مي كنيد بدهي وجود دارد ، استراتژي پول نقد همچنان است در حال انجام استراتژي انتقال پول به سمت دارايي هاي ديگر است.